De kolonies van de kale bosmier Formica polyctena bestaan uit meerdere nesten. De bevruchte koninginnen, dat kunnen er tientallen zijn per nest, gaan lopend op zoek naar een geschikte nieuwe nestplek. Soms is dat vlak naast het ‘moedernest’, waardoor er twee nesten tegen elkaar aan komen te liggen. Maar ze zoeken ook naar goede nestplekken langs de al bestaande mierenpaden. In de loop der tijd ontstaat zo een netwerk van mierennesten, verbonden met mierenpaden.
Zo’n cluster van nesten en paden kan bestaan uit slechts enkele nesten tot tientallen nesten en in omvang varieeren van 100 tot 300 meter doorsnede. In de loop der tijd kunnen vanuit bestaande clusters ook nieuwe clusters ontstaan. Dat gebeurt wanneer nesten aan de rand van een cluster zich ontwikkelen tot nieuw moedernest, een proces dat tientallen jaren duurt. Vaak zijn tussen twee clusters in nog sporen te vinden van grote, oude nesten. Misschien zijn dat de resten van eenouder moedernest, van waaruit de verschillende nieuwe clusters zijn ontstaan.
Afbeelding boven: Een nieuw nest wordt gebouwd op de ruines van een groot verlaten nest.
Op 21 maart was het de internationale dag van het bos. De dag is uitgeroepen door de Verenigde Naties en wordt ieder jaar gevierd. Dit jaar is het wel extra bijzonder vanwege het coronavirus, zelfs voor de bossen gelden speciale regels. Met groepen de natuur in, zit er even niet in.
Om toch een beetje het gevoel van ‘mierenzoeken’ over te brengen vind je hieronder een virtuele bosmieren-excursie. Gewoon vanuit de luie stoel, of vanuit bed, op elk gewenst moment zoeken naar nesten van bosmieren op de Utrechtse Heuvelrug. Het werkt als volgt: op ieder punt tijdens de route vind je een link naar Google-Maps. De link brengt je in de buurt van een bosmiernest dat te zien is met street-view. Een recente foto helpt je op weg.
Het startpunt begint makkelijk, op de kruising van de Dwarsweg en Eindseweg in Overberg. [link]
Nest OB-79. Het nest is verlaten, maar wordt nog wel vaak bezocht vanuit het nieuwe onderkomen dat een paar meter verder op ligt.Dit is nest OB-78. Begin maart 2020 zijn de bosmieren naar buiten gekomen om te zonnen. Als je dit nest hebt gevonden op street-view dan zie je ook hoe het nest is veranderd sinds 2009, 2015 en nu.
De volgende halte ligt iets verderop, langs de Bergweg. Je volgt deze weg in noordelijke richting en speurt de bosrand af. Als je goed zoekt vind je een mierenhoop waar goed op wordt gepast. [link]
Dit is nest OB-61 in maart 2020. Op streetview ligt het nest er zonniger bij in september 2018.
Dan maken we een grote sprong, richting de N234 in Bilthoven en gaan naar rechts de Vuursche weg op. [link]
Nest DND-3
Voor we verder gaan maken we een kleine tussenstop om de benen te strekken langs de Vuurse Dreef in Hollandsche Rading. Geen foto, maar wel een tip: er liggen twee nesten aan de Noord-Hollandse zijde van de weg. [link]
Bij Laren aangekomen volgen de Rijksweg West in Noordelijke richting. Aan de linkerzijde staat een hoog hek om te voorkomen dat dieren de weg op rennen. Achter het hek kun je verschillende nesten zien liggen in 2015, 2017 en 2018. Makkelijk is het niet, want de nesten zijn goed verstopt door de bladeren. [link]
Nest WSH-69.Nest WSH-68.
Het eindpunt van deze virtuele bosmierenexcursie ligt langs de Boissevainweg bij Blaricum in noordelijke richting. Ergens langs deze weg ligt een klein nest in de berm. [link].
